Het is niet ongewoon of vreemd je af te vragen welke van de Romeinse keizers het meest gestoord was. De heersers van het Romeinse rijk hebben in de loop der eeuwen nu eenmaal een behoorlijke reputatie opgebouwd – en het is zelden een goede. De beelden die we hebben bij bepaalde keizers (Claudius, Nero) zijn bijna iconisch geworden.
Dat deze beelden nogal eenzijdig gebaseerd zijn op de paar geschriften uit de oudheid die we over hebben, stuk voor stuk geschreven door leden van de senatoriale stand, die de keizer bijna per definitie niet erg goed gezind was, wordt er vaak niet bij vermeld. De meesten zullen dit misschien niet weten, of in elk geval niet interessant vinden. Geef ze eens ongelijk.
De smeuïge verhalen zijn natuurlijk veel leuker om te lezen. Wie ongenuanceerd wil genieten van de bizarre verhalen rond de Romeinse keizers en hun hofhouding, moet Suetonius lezen. Gaius Suetonius Tranquillus beschreef in het begin van de tweede eeuw n.Chr. de levens van twaalf keizers, van Julius Caesar tot en met Domitianus (hoewel Caesar officieel geen keizer was, slechts dictator).
Als biograaf richtte hij al zijn aandacht op de keizer en zijn directe entourage, waarbij hij zijn beschrijving van het leven en de persoonlijkheid van de keizer verlevendigde met complottheorieën, smakelijke anekdotes en schandelijke details. Dat maakt Suetonius tot een uiterst leuk boekje om mee naar bed te nemen en s’ avonds voor het slapen gaan te lezen.
Ter illustratie hieronder een paar fijne passages uit het leven van sommige van de meest beruchte keizers:
Alle schrijvers zijn het erover eens dat hij licht ontvlambaar was en veel geld uitgaf voor zijn avonturen. Veel aanzienlijke vrouwen heeft hij verleid, zoals Postumia, de echtgenote van Servius Sulpicius, Lollia, de vrouw van Aulus Gabinius, Tertulla van Marcus Crassus en ook Mucia, de vrouw van Gnaeus Pompieius.
Over Julius Caesar
Zijn kleding, zijn schoeisel en alles waarmee hij zich verder uitdoste paste niet bij een Romein, niet bij een burger, zelfs niet bij een man of zelfs maar bij een mens. Dikwijls droeg hij geborduurde en met parels bestikte mantels en vertoonde hij zich met lange mouwen en armbanden in het openbaar; niet zelden ook in zijde en in een vrouwenmantel.
Over Caligula (37-41 n.Chr.)
Toen het in de senaat ging over slagers en wijnverkopers, riep hij met stemverheffing: ‘Heren, ik vraag u, wie kan er leven zonder een lekker stukje worst?’ En hij beschreef de overvloed in oude winkeltjes waar hij vroeger gewoonlijk zelf zijn wijn haalde.
Over Claudius (41-54 n.Chr.)
Mensen die hij order gegeven had zelfmoord te plegen gunde hij slechts enkele uren de tijd. Om te voorkomen dat er oponthoud ontstond, stuurde hij artsen naar hen toe om hen, als zij aarzelden, terstond te ‘helpen’; dat was namelijk het woord dat gebruikt werd voor het openen van de aderen om de dood te bewerkstelligen.
Over Nero (54-68 n.Chr.)
Verder lezen in Suetonius?
Keizers van Rome
Suetonius
vertaald door Daan den Hengst
Athenaeum-Polak & Van Gennep
ISBN 9789025367442
€ 7,95
Bestel Keizers van Rome via deze link bij bol.com
orpheuskijktom.com 