Rome, halverwege de zeventiende eeuw. Op Piazza Navona, in de Santa Maria della Vittoria, op het Sint Pietersplein; overal in de stad begint beeldhouwer en architect Gian Lorenzo Bernini zijn marmeren handtekening achter te laten. Bernini’s kundige handen wisten van keiharde marmer zachte, menselijke beelden te maken. Steen laten spreken, laten ontroeren, daarin was en is hij een grote meester. In Rome vind je in de Galleria Borghese een aantal prachtige voorbeelden.
Apollo & Daphne
De liefdesgod Cupido leerde de grote god Apollo eens een lesje, toen deze de spot met het kleine mannetje had gedreven. Hoewel hij klein van stuk is schieten de pijlen van Cupido altijd raak. Hij wist Apollo te raken met een liefdesopwekkende pijl, terwijl hij er eentje die liefde dooft afvuurde op de nimf Daphne. Apollo werd op slag gekweld door een vurige liefde voor de nimf, die hem echter resoluut afwees. Omdat Apollo zich niet kon bedwingen vluchtte de arme Daphne, om aan de armen van haar belager te ontsnappen. Met vleugels van verliefdheid dreigde Apollo de nimf in te halen, zodat ze haar ogen ten hemel hief en haar vader, de riviergod Peneius, smeekte om hulp met de woorden: ‘bevrijd me van dit lichaam dat me veel te mooi deed zijn*’. Peneius gaf gehoor aan de smeekbede van zijn dochter, en op slag veranderden haar benen in boomschors, haar armen in takken, haar vingers in bladeren… Niets dan een fiere laurierboom bleef over voor Apollo om te kussen, terwijl hij jammerde: ‘evenals mijn jeugdige hoofd steeds lange lokken draagt, zul jij voorgoed gelauwerd zijn en nooit meer zonder lover.’
Bernini & de Galleria Borghese
Terug naar Bernini, die dit verhaal van Ovidius over hoogmoed en wraak, van liefde en passie en van schaamte en angst op prachtige wijze wist te vertalen in ieder detail van zijn sculptuur genaamd Apollo en Daphne, te bewonderen in de Galleria Borghese. Daar vind je ook een verbeelding van de roof van Persephone en van David (zonder Goliath). Gaat dat zien en bewonderen, de volgende keer dat je in Rome bent.
Voor nu kun je vast terecht op Youtube, waar kunstliefhebbers tegenwoordig filmpjes plaatsen, bijvoorbeeld van Bernini’s meesterwerken. Hoewel het slechts een simpele, geanimeerde presentatie is van een aantal statische foto’s, kunnen de lens van de camera en de pixels van de computer de dynamiek en de emotie, het leven dat Bernini in de beelden blies, niet verbloemen. Als je dus even niet in Rome bent, bekijk dan hier het filmpje en geniet up, close and personal van Bernini’s meesterwerk.
* Ovidius, Metamorphosen I.547 (Vertaling M. d’Hane-Scheltema) | ** Ovidius, Metamorphosen I.564-565 (Vertaling M. d’Hane-Scheltema)
orpheuskijktom.com 
Oh, Villa Borghese…. Bij uitstek het hoogtepunt van een trip naar Rome. Zodat je met eigen ogen het vakmanschap van een man als Bernini kunt zien. Want beeldhouwen is 1 ding, maar om het zo te houwen dat het marmer levensecht lijkt, is een kunst. Als je Apollo en Daphne van dichtbij ziet, dan zie je zijn sterke vingers in haar zachte vlees knijpen (in een laatste poging haar te veroveren terwijl haar voeten al in de stam van de laurierboom veranderen). Het is alsof het om twee echte mensen gaat ipv om hard materiaal. Een tragisch verhaal, zoals het de Romeinse mythologie betaamt, maar ook wel weer een beetje romantisch, want vanaf het moment dat Bernini zo geweldig heeft vastgelegd met zijn werk, draagt Apollo voortaan een laurierkrans om zijn hoofd. Zodat hij zijn geliefde Daphne toch nog dichtbij zich kan dragen!