Vicus Sceleratus: de Misdaadstraat

In Rome liggen de verhalen uit het verleden letterlijk op straat. Aan de hand van straatnamen die je op de bordjes – sinds 1814 van marmer dankzij paus Pius VII – kunt lezen, wandel je de geschiedenis van de eeuwige Stad letterlijk achterna. Vrijwel iedere via, vicus of viale is namelijk vernoemd naar een persoon of gebeurtenis die het leven van de stad Rome op de een of andere manier getekend heeft…

DE WAANZINNIGE TULLIA

Op de Esquilijn in Rome is een klein tunnelstraatje, afwezig op de meeste kaarten en zelfs niet te vinden op Google Maps, dat je van de drukke Via Cavour naar Piazza di San Pietro in Vincoli brengt. In dat duistere straatje dwalen de geesten van een misdadig verleden.

In de 6e eeuw v.Chr., zo vertelt Livius ons, werd Rome geregeerd door koning Servius Tullius. Deze koning van Etruskische (Toscaanse) komaf had twee dochters, naar goed Romeins gebruik allebei Tullia genaamd. De jongste Tullia werd uitgehuwelijkt aan de goedaardige Aruns Tarquinius, maar spande al snel met diens broer Lucius Tarquinius samen om zowel hem als haar zuster te vermoorden. Temperamentvol, noemt Livius deze dame.

Nu was er nog maar een obstakel dat tussen Tullia’s nieuwe man en de troon stond: haar vader Servius Tullius. Ze wisten de juiste mensen tegen hem op te stoken en veroorzaakten op die manier – zonder hun eigen handen vuil te maken – de moord op Servius Tullius, oneerzaam op straat. Terwijl zijn verminkte lijk op de straatstenen lag, maakte Tullia zich gereed om met haar wagen naar huis te rijden.

‘Dolzinnig en bezeten van de wrekende Furiën van haar zuster en haar vroegere echtgenoot liet Tullia – zegt men – het rijtuig over haar vaders lichaam rijden. Bevlekt en bespat met het bloed van haar vermoorde vader nam zij een deel daarvan met het besmeurde voertuig mee naar haar huisgoden en die van haar man,’ aldus Livius. Voortaan stond het straatje waar zo’n walgelijke, oneerzame en waanzinnige gebeurtenis kon plaatsvinden, bekend als de Vicus Sceleratus, de Steeg van de Misdaad.

DE BORGIA’S

Bijna twee millennia later namen de nog jonge Lucrezia en Cesare Borgia hun intrek in het huis aan (‘over’) de Vicus Sceleratus. Zij waren de kinderen die de latere paus Alexander VI had verwekt bij Vannozza Cattanei. In datzelfde huis zou men in 1497 gezamenlijk hebben gedineerd, waarna er een ruzie uitbrak tussen Cesare en zijn broer Giovanni. Deze laatste bleek, nadat hij ’s nachts was teruggekeerd naar zijn eigen huis, spoorloos verdwenen. Zijn lijk werd de dag erna gevonden in de Tiber.

WAAR TE VINDEN?

De Vicus Sceleratus (Vicolo Scellerato) is een trap in een tunnel die vanaf Via Cavour leidt naar de kerk San Pietro in Vincoli. Wanneer je door het tunnelstraatje gaat loop je onder het huis van de Borgia’s door.

> Lees hier eerdere afleveringen in de serie ‘straatverhalen van Rome’!