De vorige blogpost, over tijd maken voor reflectie, eindigde met het volgende citaat van Seneca:
‘Waarom streef ik niet liever naar iets wat daadwerkelijk goed is? Iets wat ik werkelijk voel en niet zo nodig hoef te laten zien? Ach, al die dingen die opzien baren, waar men bij stilstaat, waar mensen elkaar vol bewondering op wijzen, dat glanst allemaal van buiten, maar van binnen is het armzalig.’
Weet dat het aardse roem als wind vergaat
De vraag die Seneca je stelt is, met andere woorden: doe je wat je doet omdat je het werkelijk voelt, of omdat je het zo nodig aan de wereld wil laten zien? Ook Dante Alighieri, de beroemde Italiaanse schrijver/dichter, waarschuwt voor het streven naar bewondering:
Weet dat het aardse roem als wind vergaat
Die blaast aan deze, dan aan gene zijde
En zich per richting anders noemen laat.
-Dante, Purgatorio (canto 11, 100-111)
Als het alleen ‘van buiten glanst’, is de kans dus groot dat je niet echt gelukkig bent met wat je doet. Maar hoe kun je eigenlijk streven naar dat ‘wat je werkelijk voelt’, naar ‘glans van binnen’? Voel je überhaupt wel iets?
De auteur van je eigen ambities worden
Ook filosofen van nu houden zich bezig met die vraag. Alain de Botton, bijvoorbeeld, zegt dat het van groot belang is dat wij ons niet laten meeslepen door anderen, dat wij zelf de eigenaar en auteur zijn van onze eigen ideeën:
We should focus in on our ideas and make sure that we own them, that we’re truly the authors of our own ambitions. Because it’s bad enough not getting what you want, but it’s even worse to have an idea of what it is you want and find out at the end of the journey that it isn’t, in fact, what you wanted all along.
-Alain de Botton
Volg niet je ideeën, laat je ideeën jou volgen
Misschien heb je al gezocht naar dat wat je echt wil, naar ideeën die echt van jou zijn, en vond je zo snel niets. Onthoud dan dat het hier niet over een zaak van het hoofd gaat, maar over een zaak van het hart. Dat wil zeggen: denk niet te hard na. In de woorden van Ray Bradbury:
That’s the great secret of creativity. You treat ideas like cats: you make them follow you.
-Ray Bradbury
Het was tenslotte Albert Einstein himself die zei:
The intuitive mind is a sacred gift and the rational mind is a faithful servant. We have created a society that honours the servant and has forgotten the gift.
-Albert Einstein
Hoeveel moet je precies houden van wat je doet?
Misschien heb je gezocht en gezocht, en kwam je uiteindelijk toch tot de conclusie dat er niet echt iets is dat je liever dan wat dan ook ter wereld doet. Wacht even voor je opgeeft, en luister naar de woorden van Paul Graham, die het verschil uitlegt tussen werk dat instant bevrediging geeft maar op de lange termijn niets bijdraagt, en werk dat je misschien wel moeite kost, maar daardoor des te meer bevrediging schenkt – op de lange termijn:
How much are you supposed to like what you do? Unless you know that, you don’t know when to stop searching. And if, like most people, you underestimate it, you’ll tend to stop searching too early. You’ll end up doing something chosen for you by your parents, or the desire to make money, or prestige—or sheer inertia.
Here’s an upper bound: Do what you love doesn’t mean, do what you would like to do most this second. Even Einstein probably had moments when he wanted to have a cup of coffee, but told himself he ought to finish what he was working on first.
-Paul Graham
Via de woorden van Paul Graham kunnen we in no time weer terugkeren naar waar we begonnen: de klassieke oudheid. In de woorden ‘Do what you love doesn’t mean, do what you would like to do most this second’ klinken namelijk die van de oude Griekse filosoof Epicurus door:
Wanneer we dus zeggen dat geluk het doel van het leven is, hebben
we het niet over wellustig genot en bandeloze uitspattingen, zoals
lieden schrijven die onze leer niet kennen of haar bestrijden. Het
geluk waarover we het hebben, bestaat voor het lichaam uit het ont-
breken van pijn en voor de ziel uit het ontbreken
van zorgen.
-Epicurus
Do a lot of work
Met andere woorden: je dromen najagen en doen wat je echt graag wil doen is zo gemakkelijk niet. Het zou zomaar kunnen betekenen dat je keihard moet werken, misschien wel harder dan voorheen. Want als je het eenmaal hebt gevonden, wil je er goed in worden. En dat betekent oefenen, oefenen en nog eens oefenen, zegt ook Ira Glass:
The most important possible thing you can do is do a lot of work. Do a huge volume of work. Put yourself on a deadline, so that every week or every month you know you are going to finish one story. Because it’s only by actually going through a huge volume of work that you are actually going to catch up and close that gap. And the work you’re making will be as good as your ambitions.
It’s going to take you a while. And you just have to fight your way through that.
-Ira Glass
orpheuskijktom.com 