Het is zeker niet de allermooiste bezienswaardigheid in Rome. Op het krappe pleintje krioelt het van de groepen toeristen en straatverkopers en de sfeer is er – juist door die drukte – vaak zelfs wat ongezellig. Toch wil niemand een bezoek aan de Trevifontein in Rome overslaan. Dat komt natuurlijk door die eeuwenoude Romeinse legende: wie zeker wil weten dat hij nog een keer terug zal keren naar Rome, moet een muntje te gooien in de fontana di Trevi.
Goed, je moet en zal dus even een bezoek brengen aan de Trevifontein. Dan kun je er maar beter voor zorgen dat je goed voorbereid bent! Niemand wil ter plekke nog moeten zoeken naar een reisgids om de geschiedenis van de fontein te achterhalen, terwijl je met een andere hand je portemonnee zoekt voor wat muntjes… Hieronder vind je 10 leuke weetjes over de Trevifontein onder elkaar. Houd ze bij de hand als je de fontein gaat bekijken; leuk, snel en handig!
1. Wat, waar, wanneer?
Met afmetingen van bijna dertig meter hoogte en ruim twintig meter breedte is de Trevifontein de grootste fontein die je in Rome kunt vinden. Iedere dag stroomt er zo’n tachtig miljoen liter water door de Trevifontein. Dat gebeurt al zo’n 250 jaar: in 1762 werd de fontein door paus Clemens XIII officieel ingewijd.
2. En daarvoor?
Op de plek waar nu de Trevifontein staat, bevond zich tot 1762 een voorganger. Uit deze kleine fontein haalde men fris water, dat al eeuwen via de Aqua Virgo rechtstreeks uit de heuvels rondom Rome werd aangevoerd. Met de aanleg van de Trevifontein werd dat water verder door de stad verspreid: de fontein voorziet andere fonteinen in de stad van water, bijvoorbeeld die op Piazza Navona.
3. Wat zie je?
Het is nogal een spektakelstuk, de Trevifontein. Je ziet de zeegod Oceanus, centraal in de fontein, op een reusachtige schelp. Die schelp wordt voortgetrokken door twee gevleugelde paarden, die symbool staan voor een ruige en een kalme zee.
4. Wie bedacht het?
Het eerste ontwerp is van niemand minder dan Bernini. Dat ontwerp verdween echter in een lade, om er jaren te blijven liggen. Toen men eindelijk aan de fontein begon, was de grote meester zelf inmiddels overleden. De opdracht werd opnieuw uitgeschreven, en dit keer ging de eer naar Nicola Salvi. Salvi was, zoals je in een oogopslag kunt zien bij de Trevifontein, van origine ontwerper van toneeldecors.
5. Hoe moet je gooien?
Een muntje gooien gaat niet zomaar: daar zijn strikte regels aan verbonden. Het werkt als volgt: ga met je rug naar het water staan en gooi met je rechterhand een muntje over je linkerschouder. Wees gewaarschuwd: je mag niet omkijken! Anders keer je alsnog niet terug naar Rome… Wie twee muntjes tegelijk gooit zal niet alleen terugkeren naar Rome, maar ook de liefde van zijn of haar leven in de stad vinden. Drie muntjes gooien betekent dat je ooit zult trouwen met een Romein!
6. Waar komt dat gooien vandaan?
Het ritueel van het gooien van muntjes in de Trevifontein werd beter bekend dankzij de film Three Coins in the Fountain (1964). Tegenwoordig wordt er ieder jaar zeker tienduizend kilo aan munten in de Trevifontein gegooid. Zelf muntjes uit het water vissen is verboden; de gemeente veegt eens in de zoveel tijd alles van de bodem en stort de opbrengst in de gemeentekas. Het geld wordt gebruikt voor onder andere het onderhoud van de fontein.
7. Wie was die blonde vrouw die in de fontein stond?
La Dolce Vita, Federico Fellini’s beroemde film uit 1960, maakte de Trevifontein in een klap wereldberoemd. Het was vooral die ene scène, waarin actrice Anita Ekberg samen met Marcello Mastroianni de fontein in wandelde, die in het collectieve geheugen van filmliefhebbers gegrift staat. Regisseur Ettore Scola maakte een klein eerbetoon aan deze iconische scène: in zijn film C’eravamo tanti amati, loopt een groepje jongeren langs de Trevifontein, precies op het moment dat Fellini daar aan het opnemen is.
8. Waarom eigenlijk ‘Trevi’?
De naam van de Trevifontein heeft een nogal prozaïsche oorsprong. ‘Trevi’ komt van tre vie, oftewel drie wegen – een simpele verwijzing naar het feit dat er op het pleintje van de fontein drie straten uitkomen. De fontein kwam daardoor al snel bekend te staan als fontana di trevi.
9. Mag je water uit de fontein drinken?
Nee, tegenwoordig mag je geen water meer uit de fontein halen om het te drinken. Er zijn immers in de stad meer dan voldoende nasoni te vinden, kleine kranen waaruit constant fris water stroomt om de dorst te lessen. Hoewel men er niet meer uit mag drinken, heeft juist het water uit de Trevifontein altijd bekend gestaan als het beste in heel Rome. Zo vond men bijvoorbeeld, na zijn dood, in het appartement van Michelangelo verschillende flesjes met water uit de Trevifontein.
10. Wat is de beste tijd om de fontein te bezoeken?
Het is, zoals gezegd, vaak onaangenaam druk bij de Trevifontein. Je kunt natuurlijk een bliksembezoek brengen – je een weg naar voren banen, muntje gooien, en omkeren. Maar wil je de prachtige sculpturen en de theatrale constructie liever in alle rust bewonderen, dan kun je het beste heel vroeg in de ochtend komen, voor dag en dauw, wanneer de meeste toeristen nog op een oor liggen…