Koffie met Bramante en Rafaël

Gisteren werden de Sibillen geïntroduceerd, de waarzegsters van het oude Rome die de toekomst voorspelden in Griekse hexameters. Hoewel Michelangelo’s Sibillen, op het wereldberoemde plafond van de Sixtijnse Kapel, de meeste aandacht hebben gekregen, zijn de vrouwelijke profeten uit de oudheid ook elders in Rome te vinden. Je kunt ze bijvoorbeeld vinden op een prachtige, verstilde plek midden in de stad, net achter de chaos van Piazza Navona.

CHIGI’S RIJKDOM

Die andere grote meester van de 16e eeuw, Rafaël, maakte in 1515 een meer dan zes meter brede schildering van de Sibillen. Hij deed dat in opdracht van een rijke bankier uit Siena met de naam Agostino Chigi. Chigi’s rijkdom had hem ver gebracht: de paus gaf hem toestemming om twee kapellen in de Santa Maria della Pace, een kerk in het centrum van Rome, voor zichzelf te houden.

Het fresco is een prachtig voorbeeld van perfecte en elegante schoonheid zoals gezien door Rafaëls renaissance-ogen. De kijker ziet hemelse engelen die een goddelijke boodschap komen brengen, en de Sibillen die de boodschap op aarde verkondigen. In de iconografie van de renaissance hadden de Sibillen een rol van betekenis, zoals ook blijkt uit de afbeelding van deze waarzegsters op het plafond van de Sixtijnse Kapel. Een verklaring voor de populariteit van de Sibillen is dat deze ‘heidense profeten’ volgens de Kerkvaders en andere christelijke auteurs de komst van Christus hadden voorspeld.

Je kunt dit fresco bewonderen in de Santa Maria della Pace, de kerk aan het einde van het schilderachtige straatje Via della Pace. Nog mooier wordt het echter wanneer je Rafaëls meesterwerk bekijkt vanuit het kunstwerk van een andere grote meester: architect Donato Bramante.

BRAMANTE IN ROME

Bramante (1444-1515) had al een carrière achter de rug als hofarchitect en schilder in Milaan, toen zijn opdrachtgever (groothertog Ludovico Sforza) verdreven werd door de Fransen. Bramante trok naar Rome, waar hij meer kans op werkgelegenheid had. Paus Julius II (della Rovere) bezorgde hem inderdaad verschillende opdrachten, waardoor hij zich al snel kon meten met die andere beroemde architect (en schilder): Michelangelo.

Het was het jaar 1500 toen Bramante van een zekere kardinaal Oliviero Carafa de opdracht kreeg om bij de Chiesa di Santa Maria della Pace een kloostergang te ontwerpen. Bramante maakte er een prachtig gebouw van, dat een rust en elegantie uitstraalt die ook de bezoeker van nu niet kan ontgaan. Het werd een typisch voorbeeld van renaissancearchitectuur, met een rechthoekige plattegrond, en een opbouw in twee verdiepingen met elk hun eigen stijl.

KOFFIE IN HET CHIOSTRO

Tegenwoordig kun je bij Bramante op de koffie gaan. Caffettaria Dart is gevestigd in de loggia op de tweede verdieping, waar je plaats kunt nemen op de ‘stoeltjes’ die onderdeel zijn van Bramante’s architectonische ontwerp en die eens in gebruik waren van de monniken. Om er te komen loop je voorbij de kassa naar binnen. Wil je toegang tot de rest van het Chiostro, een cultureel centrum waar vaak prachtige tentoonstellingen worden georganiseerd, dan zul je een kaartje moeten aanschaffen.

BEZOEKEN
Chiostro del Bramante
Arco della Pace 5
www.chiostrodelbramante.it