Van de man die misschien wel de twee meest beroemde woorden aller tijden schreef, kun je wel wat schrijfadvies gebruiken, toch? Carpe diem, ‘pluk de dag’, dat zijn de befaamde wijze woorden uit Ode 11, Boek 1 van de verzamelde lyrische gedichten van de Romeinse dichter Horatius (65-8 v.Chr.). Rond 20 v.Chr. schreef Horatius ook een Brief over de Dichtkunst, die zou uitgroeien tot een van de invloedrijkste geschriften in de geschiedenis van de West-Europese literatuurtheorie. Vooral in de renaissance wordt te pas en te onpas geciteerd uit het werk van Horatius, wanneer de voorschriften voor literatuur te discussie stonden.
De voornaamste vraag die Horatius in zijn literaire brief stelt, is: wat maakt nu eigenlijk goede poëzie? Gaat het om talent? Of juist om techniek? ‘In studie zonder aanleg en in ongeschoold talent zie ik geen heil: zozeer behoeven zij elkanders hulp in een vriendschapspact,’ schrijft hij aan het einde van de brief.
Inmiddels zijn onze ideeën over wat nu goede poëzie of literatuur maakt enigszins gewijzigd. De Brief over de Dichtkunst bevat desalniettemin veel goede adviezen aan auteurs, die nog altijd gelden:
#1 Beheers je onderwerp
Auteurs, houdt stofkeus en bekwaamheid in balans.
Bedenkt dus goed waar ge uw schouders mee belast,
want als men zijn gekozen onderwerp beheerst,
Heeft men met stijl en heldere opbouw geen probleem.
#2 Houd je doelgroep breed
Wil je een zaal die tot het doek valt zitten blijft
en wacht totdat de slotclaus klinkt ‘en nu applaus’:
beeld het karakter uit van iedere leeftijdsgroep,
verbind verschil in jaren met verschil in aard.
#3 Wees kort!
Wat ook je boodschap is, wees kort, zodat ’t publiek
je woord snel vat en trouw bewaart: een volle geest
is een vergiet voor elke overbodigheid.
#4 Wees realistisch
Laat fictie, voor vermaak bestemd, waarschijnlijk zijn;
een drama moet geen credo eisen voor elk plot
en trekt uit Lamia’s volle buik geen levend kind.
#5 Schrijf leuk én nuttig
Wie het nut met het plezier verbindt, wint ieders stem
want hij vermaakt en hij vermaant het lezersvolk
Meer van Horatius’ adviezen aan auteurs vind je in
Ars Poetica
Horatius
vertaald door Piet Schrijvers
Athenaeum-Polak & Van Gennep
ISBN 9025315631
Dit boek is enkel tweedehands verkrijgbaar, of te leen in de bibliotheek.
orpheuskijktom.com 