Toen Michelangelo uit de Trevifontein dronk

In mijn enthousiasme over alle onontdekte, gekke, bijzondere en onbekende plekjes in Rome vergeet ik nog wel eens te schrijven over de meer voor de hand liggende, beroemde bezienswaardigheden van Rome. Om daar verandering in te brengen zal ik af en toe een stukje wijden aan een van de ‘Romeinse klassiekers’. Vorige keer bezochten we het Pantheon, vandaag is het de beurt aan de Trevifontein. In de hoop dat ik je daarover natuurlijk ook nog iets kan onthullen dat je nou net nog niet wist…

Grote fontein, klein plein
Tachtig miljoen – zoveel liter water stroomt er dagelijks door de Trevifontein in Rome. Het gigantische spektakelstuk is bijna dertig meter hoog en ruim twintig meter breed en, om de lijst indrukwekkende cijfers compleet te maken, er wordt jaarlijks zo’n tienduizend kilo muntjes in gegooid. En dat allemaal op een van de kleinste pleintjes van Rome.
Welkom bij de Trevifontein.

Wat is ‘Trevi’?
De Trevifontein is zo beroemd dat je misschien vergeet je af te vragen waar die befaamde naam eigenlijk vandaan komt… Het verhaal is nogal eenvoudig, eigenlijk. Omdat er op het pleintje van de fontein tre vie (drie wegen) uitkwamen, werd de fontein al snel aangeduid als fontana di tre vie, wat later werd verbasterd tot fontana di trevi, de Trevifontein.

Overigens werd daarmee niet van meet af aan de gigantische fontein bedoeld die we nu kunnen zien. Op de plek van de Trevifontein stond ooit een bescheiden voorganger, een kleine fontein waaruit men fris water kon halen dat al sinds de oudheid via de Aqua Virgo rechtstreeks uit de heuvels rondom Rome werd aangevoerd. De Trevifontein voorziet op haar beurt overigens weer andere fonteinen in de stad van water, zoals die op Piazza Navona.

Michelangelo’s lievelingswater
Vandaag de dag mogen we niet meer uit de fontein drinken. Het frisse water uit de Trevifontein stond vroeger echter bekend als het lekkerste drinkwater in heel Rome. Michelangelo zou er bijvoorbeeld dol op zijn geweest. Na zijn dood trof men in zijn appartement zelfs allemaal flesjes aan die gevuld waren met water uit de Trevifontein.

Waar kijken we naar?
Bernini maakte ooit het eerste ontwerp voor de Trevifontein, dat vervolgens echter jaren bleef liggen. De opdracht werd uiteindelijk pas na zijn dood uitgevoerd door een zekere Nicola Salvi, ontwerper van toneeldecors. Met gevoel voor drama liet hij op het kleine plein de zeegod Oceanus verrijzen, die centraal in de fontein staat op zijn reusachtige schelp. De schelp wordt voortgetrokken door twee gevleugelde paarden, die symbool staan voor een ruige en een kalme zee.

Gooien maar!
Wie zeker wil weten ooit weer naar de Eeuwige Stad terug te keren, moet een muntje in de Trevifontein gooien. Dat garandeert namelijk volgens een oude Romeinse legende je terugkomst naar Rome. Maar alleen als je het ritueel helemaal goed uitvoert…

Ga met je rug naar de fontein staan en gooi met je rechterhand een muntje over je linkerschouder, zonder om te kijken. Gooi twee muntjes tegelijk en je zult zelfs de liefde van je leven in de stad vinden. Gooi drie muntjes in de fontein en je zult ooit in het huwelijksbootje stappen met een Romein…

Het ritueel van het gooien van de muntjes werd overigens pas echt beroemd toen de film Three Coins in the Fountain uitkwam in 1964. Alhoewel Fellini’s La Dolce Vita (1960) de Trevifontein zelf al wereldberoemd maakte, dankzij de scène waarin actrice Anita Ekberg samen met Marcello Mastroianni de fontein in wandelt.