Het tragische lot van de Romeinse keizer en zijn mooie geliefde

Keizer Hadrianus heerste over het Romeinse rijk tussen het jaar 117 en het jaar 138. Hij was een Romein in hart en nieren maar stond bekend om zijn grote, vurige liefde voor alles wat Grieks was. Hij zag Athene liever als culturele hoofdstad van zijn rijk en was een groot bewonderaar van Griekse kunst. Niet zo vreemd, misschien, dat hij tijdens een bezoek aan Bythinië zijn hart verloor aan de jonge, volgens de overlevering wonderschone Griekse jongen Antinoüs.

De keizer achterna
Antinoüs  volgde keizer Hadrianus in 125 naar Rome. Op dat moment was het privélandgoed van de keizer, Villa Hadriana, meer een klein stadje op zich dan een villa in de huidige betekenis van het woord, nog lang niet afgebouwd. Wel was het al ‘af’ genoeg voor Hadrianus om er permanent te resideren en zijn hofhouding er onder te brengen. Maar Antinoüs bleef niet altijd thuis; hij vergezelde Hadrianus zelfs tijdens officiële bezoeken.

Antinoöpolis
Of de aanwezigheid van de jongeman een gevolg was van het filhellenisme van de keizer of slechts een poging zijn liefde voor Griekenland in het openbaar te onderstrepen, zullen we nooit weten, maar dat er op een bepaalde manier sprake is geweest van oprechte affectie valt niet te ontkennen. Toen Antinoüs op 19-jarige leeftijd verdronk in de Nijl, was de keizer in diepe rouw. Ter ere van zijn geliefde liet hij een complete stad bouwen aan de Nijl in Egypte, die hij naar hem vernoemde: Antinoöpolis. Hadrianus bouwde tempels ter ere van Antinoüs en verklaarde hem zelfs tot godheid. Ook bij zijn eigen villa, in het huidige Tivoli nabij Rome, liet hij een tempel wijden aan zijn overleden en vergoddelijkte vriend: het Antinoeion.

Het gezicht van Antinoüs
Het Antinoeion – of wat er over is van het monument ter herinnering aan Antinoüs – werd pas relatief recentelijk door archeologen ontdekt. Nu kun je precies daar, bij het Antinoeion in de Villa Hadriana, een tentoonstelling bezoeken die geheel gewijd is aan Antinoüs, de mooie, jonge geliefde van de keizer die zo tragisch aan zijn einde kwam. De tentoonstelling bestaat uit een groot aantal kunstwerken uit musea van over de hele wereld, die voor de allereerste keer bij elkaar zijn op deze bijzondere plek.

Antinoo. Il fascino della bellezza (Antinoüs. De fascinatie voor schoonheid)
Antiquarium del Canopo, Villa Adriana, Tivoli
t/m 4 november 2012, dagelijks geopend

Plan hier je bezoek aan de tentoonstelling!