Ieder jaar vieren we op 5 mei ‘de vrijheid’. Voor wie de onvrijheid van oorlog niet heeft meegemaakt – ikzelf en met mij inmiddels de meeste mensen in dit land – is vrijheid een rekbaar, soms bijna abstract begrip, dat per persoon op een andere manier wordt geïnterpreteerd en beleefd. Natuurlijk is vrijheid ook voor mij dat ik kan leven, eten en slapen zonder directe dreiging, dat ik niet gebukt ga onder opgelegde doctrines, mag denken wat ik wil en gerespecteerd wordt als individu in de samenleving waarin we, letterlijk, met elkaar leven.
Maar de vrijheid waar ik het meest dankbaar voor ben, die ik althans het meest voel, is de vrijheid om te gaan en staan waar ik wil. Dat ik mij in de gelukkige sociale, financiële en maatschappelijke omstandigheden bevind om te reizen, om de wereld letterlijk te ontdekken. En die ervoor zorgden dat ik vele maanden kon doorbrengen in Rome, Lecce; ver weg van huis. Die vrijheid, de letterlijke en figuurlijke grenzeloosheid die onze generatie gegund is, daar wil ik vandaag even bij stilstaan.
Ik las een boektitel, vier woorden kort, die bij mij precies dat gevoel, dat ik hierboven beschrijf als de ultieme vrijheid, naar boven haalde. Die boektitel is simpelweg Een kamer in Rome. Vandaag, op deze meest herfstige eerste zaterdag in mei sinds mensenheugenis, een fragment uit dit boek. Omdat het mij ondanks de grijze lucht en de treurig miezerende druppels even mee terug nam naar dat moment van onbegrensde mogelijkheden, het moment vlak voordat je gaat:
‘De hemel boven Amsterdam was bedekt met laaghangende grijze wolken waarin weinig beweging zat. Er stond nauwelijks wind en onder de grijze lucht werd het drukkend warm. Ik besloot niet naar huis terug te keren maar door te lopen naar het Vondelpark. Het idee dat ik de volgende dag op reis zou gaan gaf aan deze ochtend een extra lading; alles stond onder de spanning van wat zou gaan komen en wat ging komen was onbekend, leeg als de bladen van het zojuist aangeschafte rode boekje. In Amsterdam zou alles doorgaan, de drukte in de winkels en het verkeer op de Overtoom, het leven van de mensen in de Gerard Brandtstraat en van de wandelaars in het park. Alles zou doorgaan zonder mij. Vier weken zou ik voor Amsterdam niet bestaan. Amsterdam wel voor mij.
Het terras van het Filmmuseum was vol en ik vond nog net een tafeltje in de buurt van enkele jonge moeders met kinderen die wild rondliepen, achter een hond aan. Naast mij zat een groep vrienden waaronder een acteur die ik van de televisie kende. Ze hingen een beetje slordig onderuit en lachten veel. Uit het plastic tasje haalde ik de nog ingepakte biografie en het Moleskineboekje. Op het schutblad stond de tekst In case of loss, please return to: en onder de opengelaten ruimte: As a reward: $ … Ik had niets bij mij om te schrijven en bladerde door de lege pagina’s. Ook deze witte bladen stonden onder de spanning van wat ging komen.’
Sipko Melissen, Een kamer in Rome
ISBN 9789028241886
Uitgeverij Van Oorschot|€ 18,50
Een kamer in Rome bestellen via Bol.com
orpheuskijktom.com 