Er zijn ontelbaar veel schilderijen te vinden die op de een of andere manier zijn gebaseerd op een boek. Denk bijvoorbeeld alleen al aan de Bijbel, of aan Ovidius’ Metamorphosen. Zeldzamer zijn boeken die, precies andersom, gebaseerd zijn op een specifiek kunstwerk.

Zoals de modellen poseerden voor de schilderijen, stonden de hieronder genoemde werken model voor een verhaal, soms deels gebaseerd op de werkelijkheid, maar soms ook helemaal aan de verbeelding van de auteur ontsproten. Een opvallend Amerikaans lijstje.

1. The Birth of Venus,  Sarah Dunant

De vijftienjarige Alessandra leeft in het Florence van de zestiende eeuw. Ze ontdekt haar passie voor schilderen als een jonge buitenlandse schilder naar Florence komt om de familiekapel te verfraaien. Er ontstaat een bijzondere band tussen de kunstenaar en zijn leerlinge.

Sandro Botticelli, De geboorte van Venus

2. Luncheon of the Boating Party, Susan Vreeland

Een fictieve interpretatie van het ontstaan van Auguste Renoirs beroemde schilderij. Op het kunstwerk zouden alle mensen afgebeeld zijn die Renoir liefheeft, gezeten aan en rond een restauranttafel, na een dagje roeien op de Seine.

Auguste Renoir, Lunch van de roeiers

3. Da Vinci Code, Dan Brown

In het inmiddels beroemde verhaal van professor Robert Langdon is een cruciale rol weggelegd voor het op één na bekendste werk van Leonardo da Vinci: Het Laatste Avondmaal.

Leonardo da Vinci, Het Laatste Avondmaal

4. I, Mona Lisa, Jeanne Kalogridis

Lisa trouwt met Giuliano de’ Medici, maar kort na hun huwelijk sterft Giuliano. Lisa is zwanger en radeloos. Om haar kind te beschermen trouwt ze met Giocondo, een tirannieke en keiharde man. In het geheim bezoekt Lisa de kunstenaar Leonardo da Vinci.

Leonardo da Vinci, Mona Lisa

5. The girl with the pearl earring, Tracy Chevalier 

De zestienjarige Griet treedt als meid in dienst bij de vermaarde schilder Johannes Vermeer. Het beeldschone, protestantse meisje weet al snel haar plek te veroveren en wordt de inspiratiebron voor Vermeers beroemdste schilderij.

Johannes Vermeer, Meisje met de parel