‘Leonardo di ser Piero da Vinci’, schreef vader Piero op 15 april 1452 in het familieboek. ‘Leonardo, zoon van de heer Piero uit Vinci’ ging de geschiedenisboeken in als Leonardo da Vinci: ingenieur, architect, kunstenaar, filosoof, genie. De alleskunner, de homo universalis: hij was de verpersoonlijking van de idealen van de renaissance.
Leonardo da Vinci is nog altijd hot, nu misschien wel meer dan ooit. Het nieuws over de kopie van de Mona Lisa in het Prado-museum ging als een snel verspreidend vuurtje de hele wereld over en voor de aan Leonardo gewijde tentoonstelling in de National Gallery in Londen kampeerden liefhebbers nog net niet de hele nacht voor de museumdeuren, maar het scheelde niet veel.
Weten we alles al van Leonardo da Vinci? Er is veel, heel veel bekend over zijn leven en zijn werk, onder andere dankzij tijdgenoot Vasari, die hem opnam in zijn grote overzichtswerk van renaissancekunstenaars. Maar ergens in een bibliotheek in Milaan bevindt zich nog een document dat (nog) niet voor het grote publiek toegankelijk is. De Codice Trivulziano is een verzameling van tekeningen en geschreven teksten van Leonardo da Vinci, getekend en geschreven tussen 1478 en 1490. Het document bevindt zich in de Biblioteca del Castello Sforzesco in Milaan en is hard aan restauratie toe.
Precies die taak heeft het Merill Lynch Art Conservation Project, een initiatief van de Bank of America, onlangs op zich genomen. Het kunstinitiatief wil wereldwijd de restauratie van 20 kunstwerken van onschatbare historische en culturele waarde financieren, en de Codice Trivulziano is een van de gelukkigen.
Het document van da Vinci is een geweldige bron van informatie over de renaissance in het algemeen, maar over Leonardo da Vinci in het bijzonder. Portretschetsen, notities, analyses van bijvoorbeeld de Italiaanse taal; de Codice Trivulziano is bijna een persoonlijk dagboek, waarin een uniek kijkje wordt gegeven in de manier waarop Leonardo werkte en de manier waarop hij dacht.
Het restauratieproject wil niet alleen het wetenschappelijk onderzoek vergemakkelijken, maar heeft ook voor ogen het document toegankelijker te maken voor het grote publiek. Met dit doel wordt er naast de originele versie van de Codice ook een digitale versie gemaakt. De serie schetsen die Leonardo bij wijze van architectonische studie maakte van de koepel van de Dom van Milaan, bijvoorbeeld, is straks gewoon met een druk op de knop op te roepen van het internet, stel ik me zo voor.
De Leonardo-hype is voorlopig nog niet ten einde: in Florence zoekt men in een holte tussen twee muren in het Palazzo Vecchio nog altijd naarstig naar een verborgen werk van da Vinci, nota bene achter een schilderij van Vasari, de man die de mensheid van een biografie van Leonardo da Vinci voorzag. De ontdekking van een nog onbekend werk van da Vinci, de restauratie van zijn vroegste manuscript de Codice Trivulziano; de betrokken partijen zoeken steevast de media bij iedere stap die ze zetten en zullen daarmee weer een nieuwe stroom toeristen naar Florence en Milaan trekken. Het is misschien ijdele hoop dat het ze daar uiteindelijk toch niet om te doen is.
orpheuskijktom.com 
Waarom heeft Leonardo da Vinci een baard laten groeien? En dan niet alleen de kin, maar om het hele gezicht. Is het waar dat hij een middel had uitgevonden om baardgroei met een zalfje te verwijderen, in plaats van steeds met een scherp mes te moeten snijden? Alleen zaten er giftige zuren in dit zalfje en heeft hij zich daarmee voorgoed langs de kaken en wangen verminkt. Leonardo was zeer ijdel en wilde niet dat iemand zijn littekens zou zien. Vandaar de flinke baardgroei.
Wie weet of Leonardo da Vinci zich met het ontwikkelen van aftershave en onthartingsmiddelen voor heren bezig hield?