Een wekelijks citaat van oude en nieuwe denkers, ter inspiratie.
“(…) volgens de Senecaanse opvatting wordt onze woede gewekt door gevaarlijk optimistische ideeën over hoe de wereld en andere mensen in elkaar zitten.
Hoe heftig onze reactie op frustratie is, wordt voornamelijk bepaald door wat we als normaal beschouwen. We kunnen het frustrerend vinden dat het regent, maar omdat we gewend zijn aan plensbuien zullen we er zelden met woede op reageren. Onze frustraties worden getemperd door onze kennis van wat we van de wereld kunnen verwachten, door onze ervaring waarop we mogen hopen. We worden niet overmand door woede als we het gewenste voorwerp niet krijgen, dat worden we alleen als we menen dat we er recht op hebben. Onze ergste razernij wordt gewekt door gebeurtenissen die voor ons gevoel de grondbeginselen van het bestaan aantasten.
Als je geld had, kon je in het oude Rome waarschijnlijk een uiterst gerieflijk leven leiden. Veel van Seneca’s vrienden hadden een groot huis in de hoofdstad en een villa op het platteland. Er waren baden, tuinen met een zuilengalerij, fonteinen, mozaïeken, fresco’s en vergulde banken. Er was een stoet slaven om het eten te maken, op de kinderen te passen en de tuin te onderhouden.
Desondanks bleek er onder de bevoorrechten opmerkelijk veel woede te leven. ‘Succes voedt de woede,’ schreef Seneca, nadat hij zijn rijke vrienden had zien tieren omdat het leven niet liep zoals ze hoopten.
(…) We moeten onszelf beter beheersen. Seneca probeerde ons verwachtingsniveau bij te stellen, zodat we niet meer zo hard brullen als er niet aan wordt voldaan.
(…) We moeten ons neerleggen bij de onontkoombare onvolmaaktheid van het leven.”
– Alain de Botton, De troost van de filosofie