Hij is zonder twijfel een van de hoofdpersonen van de middeleeuwen in Puglia: Frederik II van Hohenstaufen. Die middeleeuwen waren in Puglia zeker geen duistere tijden van stilstand of achteruitgang; de vele kastelen die het gebied rijk is werden in deze periode gebouwd en signaleerden in veel gevallen de heropleving van een bepaald bewoond gebied of een specifieke nederzetting.
Het waren vooral de Noormannen en leden van de Zwabische vorstenhuizen die de noodzaak voelden om degelijke defensieve bolwerken te creëren in het landschap of aan de kust. De ligging aan zee is niet heel vreemd: precies daar kwam in die eeuwen het gevaar vaak vandaan. Later ontstonden meer mogelijkheden voor de vorsten, graven en hertogen om ook ruimte en uitdrukking te geven aan de genoegens van het prinselijke leven. In de Renaissance werden veel van de bestaande kastelen dan ook herbouwd, gerenoveerd en verfraaid.
Stupor Mundi, Verbazing der Wereld
Veel van de kastelen die het landschap en de stadscentra tot op de dag van vandaag kenmerken, werden in opdracht van Frederik II van Hohenstaufen gebouwd. Frederik II was keizer van het Heilige Roomse Rijk vanaf 1211 tot aan zijn dood in 1250. Vanwege zijn vermeende interesse in kunst en wetenschap en zijn kennis van veel verschillende talen werd hij ook wel Stupor Mundi genoemd, wat zoveel betekent als Verbazing van de Wereld. Hij nam deel aan de kruistochten, werd door paus Gregorius IX geëxcommuniceerd en schreef aan het einde van zijn leven een uitgebreid boek over de valkenjacht. Hij trad tot drie keer toe in het huwelijk, waaruit in totaal zeven kinderen voortkwamen. Maar ook uit de relatie met Bianca Lancia, een huwelijk dat niet door de Kerk werd erkend omdat hij ten tijde van de voltrekking geëxcommuniceerd was, werden kinderen geboren.
Het kasteel van 1 eurocent
Bovenop een van de heuvels van de Murge, vlak bij het huidige Andria, vind je het meest tot de verbeelding sprekende voorbeeld van zo’n kasteel: Castel del Monte. Het castello wordt omgeven door mysterieuze verhalen en wordt nogal eens toegeschreven aan Frekerik II van Hohenstaufen, maar er is eigenlijk geen enkele reden om aan te nemen dat het in opdracht van hem gebouwd werd of dat hij er gewoond zou hebben. Volgens de overlevering liet hij het hoe dan ook bouwen als astronomisch observatorium.
Het Castel del Monte staat er, architectonisch gezien, vooral om bekend een serene, absolute macht uit te stralen. Het bouwwerk is gemaakt volgens patronen die steeds iets te maken lijken te hebben met het cijfer 8. De plattegrond is al octagonaal, maar er zijn bijvoorbeeld ook precies 8 torens en 8 kamers op de benedenverdieping.
Hoewel de connecties tussen Frederik en het kasteel onduidelijk zijn, is het dankzij hem dat Castel del Monte min of meer een symbool is geworden voor de imperiale macht van het Heilige Roomse Rijk in het zuiden van Italië. Het bouwwerk is zelfs zo bekend in Italië, dat het terecht is gekomen op de munt van één eurocent.
Lees verder! Bestel het boek Puglia, reizen door de hak van de Italiaanse laars hier met korting!
orpheuskijktom.com 